Margriet zet zich als vrijwilligster in voor de Vereniging Borstvoeding Natuurlijk. Lees hier haar verhaal! Mijn naam is Margriet. Ik ben geboren en getogen in Veendam, in de provincie Groningen. Als klein meisje wilde ik graag boerin worden, later dierenarts, nog weer later iets met biologie, geologie... en uiteindelijk is het bouwkunde geworden. Al die tijd heb ik in mijn achterhoofd gehouden, dat ik wanneer ik ooit moeder zou mogen worden, ik wilde stoppen met werken. Mijn moeder had ook geen betaalde baan (wel vrijwiligster bij diverse organisaties) maar ik weet niet of dat er toe bij heeft gedragen dat ik voor het thuis blijven heb gekozen.
Maar wanneer ik geen partner zou vinden of geen moeder zou worden.. tsja, dan moest er natuurlijk wel brood op de plank komen. Dus aan de studie, bijbaantje bij de Gamma... en maar sparen voor 'later'.
Ik ben in 2001 getrouwd met een boerenzoon, Peter... alleen hij is in het dagelijkse leven ambtenaar hahaha. In het begin van onze relatie hadden we al eens gesproken over een eventuele kinderwens. Daarbij is ook gesproken over het feit dat ik wilde stoppen met werken mocht er een kindje komen. Uiteindelijk ben ik eind 2002 met zwangerschapsverlof gegaan, tevens mijn (voorlopig) laatste betaalde werkdag.
Als contactpersoon zijnde is het eigenlijk niet de bedoeling dat je vertelt hoe lang je borstvoeding hebt gegeven of geeft, omdat dit niet relevant is voor de informatie die je aan (aanstaande) moeders (of ouders) geeft. Op bijeenkomsten komt dit eigenlijk ook nooit ter sprake.
Als tbm kan ik vertellen dat de oudste 3 jaar en 3 maanden borstvoeding heeft gehad. Hij was nog net geen 16 maanden toen de middelste zoon is geboren. Samen hebben ze, op 2 weken na, 2 jaar lang bij mij gedronken. Toen was ik inmiddels zwanger van zoon nummer 3, die geboren is in oktober 2006. Hij krijgt nog steeds borstvoeding.
Waarom ik vrijwilligerswerk bij Borstvoeding Natuurlijk ben gaan doen
De start van mijn lactatieperiode was er nu niet eentje om over naar huis te schrijven: te veel melk, gigantische kloven aan beide tepels, een borstontsteking, paar keer een borstontsteking net kunnen voorkomen... Misschien had ik me nog beter voor moeten bereiden. Ik had van de VBN cursussen gehoord maar dan had ik, hoogzwanger, 's avonds laat nog een behoorlijk eind moeten rijden. Achteraf gezien had ik het wel moeten doen maar ja... achteraf...
Vanwege de problemen ben ik op internet gaan zoeken, ben dingen gaan lezen en werd wijzer op borstvoedingsgebied. Ik kwam er zodoende ook achter wat er allemaal fout was gegaan, wat beter had gekund en dingen die de kraamzorg verkeerd had verteld/gedaan.
Gaandeweg kreeg ik vragen van andere moeders. Om me heen gebeurden zat dingen zoals ze eigenlijk niet moesten. Daar wilde ik graag wat aan doen. Uiteindelijk ging het bij mij ook goed en kon ik er van genieten. Wat is er nu mooier dan je kind te zien groeien op je eigen melk? Dat gunde ik andere moeders ook. En dus wilde ik vrijwilligster worden bij een borstvoedingsorganisatie.
Ik had als eerste informatie aangevraagd bij LLL maar die zaten èn hier helemaal niet in de buurt èn zij hadden als vereiste dat je minstens 9 maanden zelf gevoed moest hebben en daar was ik op dat moment nog lang niet aan toe. Dus informatie aangevraagd bij de VBN. Eind zomer 2003 heb ik mijn eerste 'cursus' bijgewoond maar vanwege drukte thuis en een nieuwe zwangerschap heb ik tot januari 2005 gewacht om daadwerkelijk te starten als contactpersoon in opleiding (cpio). In oktober 2005 was ik klaar.
Ik vind het leuk om informatie te geven op de cursus, vind het mooi om moeders een antwoord te geven op hun vraag. Het is fijn om ze met (wat meer) vertrouwen aan een borstvoedingsperiode te laten beginnen. Daarnaast is het prettig om moeders het gevoel te kunnen geven dat ze wat ze doen niet 'raar' is maar gewoon heel normaal en natuurlijk.
Ik ben in oktober 2005 cp geworden, inmiddels dus 2 jaar bezig. Hoe lang ik dit nog zal blijven doen... geen idee. Ik denk er serieus over om over een paar jaar de lactatiekundige opleiding te gaan doen. Mocht dat lukken, dan kan ik geen cp werk meer doen.
Mijn werkzaamheden
Als contactpersoon (cp) van de VBN geef je informatie over borstvoeding. Je draait mee met de landelijke telefoondienst: je staat mensen te woord met vragen over borstvoeding. Over het algemeen zijn dit de moeders zelf maar ik spreek ook wel eens een verloskundige, wijkverpleegkundige of kraamverzorgster. Aangezien het vragen stellen via de telefoon verschuift naar het vragen stellen op http://www.borstvoedingsforum.nl ben ik daar, samen met andere collega's, ook geregeld actief.
Daarnaast organiseren wij informatiebijeenkomsten. De zogenaamde cursussen (je krijgt alleen geen diploma). Over het algemeen zijn dit 3 avonden (1 per week) achter elkaar, soms 2 avonden. Tijdens die avonden proberen wij van alles wat met borstvoeding te maken heeft aan de orde te stellen: van aanleggen tot poepluiers, van tepelkoven tot voeding van de moeder, van diverse soorten kolven tot een bezoek aan het consultatiebureau. De 'cursussen' zijn in de eerste instantie bedoeld voor aanstaande ouders maar ook hier zit er wel eens een niet aanstaande ouder bij.
Verder is er hier bij mij 1 keer in de maand een ochtend voor moeders die al borstvoeding geven en 1 keer per kwartaal een avond, speciaal voor moeders die al langer voeden. Dergelijke bijeenkomsten zijn niet verplicht om te geven. Van voorgaande wordt wel verwacht dat je dat, als cp zijnde, doet.
Dan zijn er nog kraammarkten en informatieavonden elders, bijvoorbeeld in een ziekenhuis, waar ik heen ga. Ook daar sta ik (aanstaande) ouders te woord en kunnen ze eventueel brochures kopen of informatie meenemen.
Functie-eisen aan vrijwilligsters
Wanneer je VBN cp (contactpersoon) zou willen worden dien je zelf minimaal 6 maanden aaneensluitend borstvoeding te hebben gegeven en dit mag niet langer dan 10 jaar geleden zijn. Daarnaast dien je, voor aanmelding, eens een bijeenkomst bijgewoond te hebben, zodat je weet wat dit is en hoe het er aan toe gaat. Stel je voor dat dit helemaal niet bij je past of het lijkt je absoluut niets om te doen.
Als je je hebt aangemeld start het scholingstraject en je maakt kennis met je collega's uit de regio. Eens in de zoveel tijd zijn er wel regiovergaderingen. Er zijn drie scholingsdagen per jaar en als cpio volg je een verplicht scholingstraject. De workshops die je gaat doen staan dus al voor je vast. Na iedere scholingsdag krijg je een aantal probleemstellingen die voor een bepaalde datum ingeleverd dienen te worden. Aan het einde van dit theoretische gedeelte is er nog een allesomvattende casus. Dit alles gaat per email.
Evenwijdig aan dit traject is er ook nog een praktijkgedeelte. Je dient 2 keer een stage te lopen van 4 avonden. In de praktijk dus 1 cursus en 1 bijeenkomst voor voedende moeders. Bij de tweede stage zal duidelijk moeten zijn dat je dit ook zelfstandig zou kunnen doen.
Verder is er een boekenlijst waarvan je de boeken dient te lezen.
Al met al kun je binnen 1 - 1 1/2 jaar je opleiding voltooien en mag je aan de slag als cp.
Als cp zijnde heb je een verplicht bijscholingstraject. Op scholingsdagen kun je kiezen uit verplichte workshops en vrije workshops. Zelf dien je er voor te zorgen dat je voldoende verplichte workshops hebt gevolgd. Verder wordt er van je verwacht dat je je kennis, buiten de scholingsdagen om, ook op peil houdt door bijvoorbeeld artikelen en/of boeken te lezen.
Benodigde tijd
Dit varieert per week. En het is ook van invloed of ik in een week een cursus/bijeenkomst heb of een informatieavond. Maar al met al denk ik, gemiddeld, zeker wel 1-2 uur per dag er mee bezig te zijn.
De campagne Borstvoeding verdient tijd
Op zich vind ik een campagne, over borstvoeding, om het te 'promoten', altijd positief. Ik denk ook dat deze campagne positief is. Maar om echt meer vrouwen langer aan het voeden te krijgen is het, denk ik, nodig dat er hier, in Nederland de overheid zich er eens flink mee gaat bemoeien... op een juiste manier weliswaar!
Nederland scoort laag w.b. borstvoeding vergeleken met andere Europese landen
Ik denk dat het er verschillende aspecten meespelen. Onder andere de verlofregelingen, de gewoonte dat vrouwen buitenshuis werken (is in Nederland lang niet zo gewoon als in de overige landen), kolfvoorzieningen, culturen en mentaliteit. Ja wat kan er aan gedaan worden... Ik denk dat het hier vooral belangrijk is, dat vrouwen langer verlof zouden moeten kunnen opnemen na hun bevalling. Heel veel vrouwen hikken daar tegenaan, helemaal wanneer er moeilijk gedaan wordt op het werk met betrekking tot het kolven. Ze zijn dan nogal snel geneigd te stoppen. Al voor de baby geboren is hebben ze al uit gestippeld wanneer te gaan afbouwen.
Hoe er in een bepaalde gemeenschap gedacht wordt over het geven van borstvoeding, dat valt ook niet zomaar te veranderen. Ook dit kost tijd. Maar, zien voeden doet voeden... alleen niet iedereen wil dan die eerste zijn.
Daarnaast is het hier in Nederland gewoon heel makkelijk om aan kunstvoeding te komen. In iedere supermarkt, drogist en apotheek is wel iets te verkrijgen. In de zogenaamde 'blije dozen' zitten zelfs al proefpakketjes. Best veel moeders hebben al, voor de bevalling begint, kunstvoeding in huis. Of de kraamverzorgster heeft iets in haar tas. Wanneer dit moeilijker zou zijn, bijvoorbeeld alleen te verkrijgen via een apotheek of zelfs op recept, dan zouden moeders ook wel meer moeite willen doen om langer te voeden.
Verder zou het huren van een kolf (op medische indicatie) en het inschakelen van een lactatiekundige gewoon standaard vergoed moeten worden door de verzekering.
La Leche League
Hier in Groningen zijn geen leidsters van LLL, in het 'gehele' noorden zit momenteel iemand in Leeuwarden (Friesland) en Westerveld (Drenthe), aldus http://www.lll.borstvoeding.nl Toen ik wilde beginnen was dat nog niet zo. Van de VBN waren er hier in de provincie wel al vrijwilligsters. Momenteel zijn we met 1 regioleidster, 6 cp's en 4 cpio's actief.
LLL is een wereldwijde organisatie en bestaat ook al langer dan de VBN. Daarnaast geven wij alleen informatie over borstvoeding (ok, je hebt 'grijze gebieden') maar LLL betrekt ook de opvoeding erbij. De bijeenkomsten bij de VBN zijn voor zwangeren en de al voedende moeders gescheiden en bij LLL zitten zij bij elkaar. En er zijn nog wat kleine verschillen in opleiding en werkwijze. Maar ik denk dat wanneer een moeder een leidster of contactpersoon zou bellen met een vraag, zij op zich geen verschil zal bemerken.
Het beroep lactatiekundige
Eigenlijk zouden er meer van moeten zijn! Hier in de regio zijn ze zeldzaam of niet als zelfstandige werkzaam. Ik ben blij met de lactatiekundigen. Wanneer wij als cp niet verder kunnen dan verwijzen we geregeld naar ze door. Wij hebben uiteindelijk onze beperkingen, qua medische kennis bijvoorbeeld maar ook wat we kunnen en mogen doen. Ik zou alleen graag zien dat de lactatiekundige zorg door alle zorgverzekeringen wordt vergoed. Zelf zou ik ook heel graag de lactatiekundige opleiding willen gaan doen, over een jaar of 3, 4.
Ik zie nog niet zoveel ontwikkelingen op het gebied van borstvoeding. Ligt misschien ook aan de relatief korte tijd dat ik nu werkzaam ben voor de VBN. Wat er wel in ieder geval positief veranderd is, is dat een aantal zorgverzekeraars wel al de lactatiekundige consulten vergoeden.
Op het moment speelt er wel iets, dat de overheid zich echt in wil gaan zetten om meer moeders (langer) borstvoeding te laten geven... maar wat daar uiteindelijk van terecht zal komen? Eerst maar eens zien.
Mijn vrijwilligerswerk op mijn CV
Naast de kennis op borstvoedingsgebied leer jebijvoorbeeld om te luisteren. En dan bedoel ik echt goed luisteren. De vraag achter de vraag bijvoorbeeld... Daarnaast leer je hoe je mensen te woord kunt staan, letten op je woordkeuze, hoe breng je iets... zodat de ouders hun eigen keuze kunnen maken, wij leggen niets op. We leren hoe je bijeenkomsten kunt organiseren. Hoe ga je om met de zorgverlening? Hoe leg je contacten met zorgverlening en pers? Wat doe je met een moeilijk (emotioneel) telefoontje...
Door de VBN ben ik me bijvoorbeeld veel bewuster geworden van wat ik schrijf. Met name op fora is dat heel belangrijk. Omdat je geen lichaamstaal ziet is het heel belangrijk om dat wat je wilt zeggen, goed te omschrijven.
Ik denk dat dit best op een cv gezet kan worden.
Mijn ervaring als tbm in mijn vrijwilligerswerk
Ik denk dat het in zekere zin het hebben van rust is. Nu heb ik het best wel druk, doe van alles en kom tijd te kort maar ik moet eigenlijk niks. Dat geeft mij rust als tbm maar ook als cp. Ik doe mijn ding wanneer ik er tijd voor heb of er tijd voor acht. Dat geldt niet alleen voor de werkzaamheden, zowel huishoudelijk als VBN, maar ook voor de opvoeding en het voeden van mijn kind(eren).
Ik geef ook geregeld aan, dat moeders het huishouden ook even zouden kunnen laten liggen... en gewoon eens even niks doen, op de bank gaan zitten en rustig hun kindje voeden. Rust.... Dat laagje stof ligt er morgen ook nog wel. En overmorgen ook nog wel.... alleen dan is het een beetje dikker. ;-)
Maar wanneer een moeder rust kan vinden (niet alleen fysiek maar ook in haar hoofd!) en zich kan ontspannen, komt dat haar ten goede en haar kindje zeer zeker ook!
Borstvoedingsmafia?
Ik herken het niet dat de VBN ook wel 'borstvoedingsmafia' wordt genoemd. Ik weet wel dat, op internet, je wel eens leest over de borstvoedingsmaffia. Dit woord wordt met name gebruikt door moeders die kunstvoeding geven. Er is een groep moeders (die kunstvoeding geeft), die zodra ze het woord borstvoeding horen/lezen al een defensieve houding aan gaan nemen.
Ik weet heus wel dat er zo nu en dan wel eens moeders zijn, die hun ideeën over borstvoeding niet onder stoelen of banken steken. En soms ook in overduidelijke bewoordingen. Zo heb ik wel eens gelezen dat kunstvoeding vergif zou zijn. Nou dat gaat mij dus te ver. Ook al ben jij nog zo pro borstvoeding, dan nog kun je niet altijd zomaar altijd van alles zeggen. Je kunt ook je mening geven maar wel anderen in hun waarde laten. Je kunt er wel om denken hoe je iets zegt/schrijft. Dat is overigens niet alleen op het gebied van borstvoeding zo, dat is overal zo mee. Alleen ja, dat 'soort' moeders zorgt dus voor het stempeltje, wat heel veel mensen die voor borstvoeding zijn, opgedrukt krijgen.
Persoonlijk vind ik de term niet prettig klinken. Het komt heel negatief over. Maar dat zal uiteraard ook de bedoeling zijn. Ik hoor ook wel eens het woord 'lactivisten'. Dat vind ik een wat minder negatieve klank hebben. Maar ook dat woord zou ik zelf niet gebruiken.
Vanuit de VBN zijn wij er om informatie te geven. Moeders (of anders belangstellenden) die informatie willen over borstvoeding, kunnen bij ons tercht. Wij zullen dan die informatie geven en daarbij uitleggen wat e.e.a. tot gevolgen heeft. Dan kan een moeder zelf bepalen wat zij er mee doet en wat ze wil. Of dat ze mogelijk contact op zou moeten nemen met een zorgverlener. Moeders weten ons nog steeds te vinden. Soms vind een moeder het eng om te bellen. Veel moeders maken ook meer en meer gebruik van het borstvoedingsforum, omdat dit laagdrempeliger is.
Onze persoonlijke ervaringen mogen wel verwerkt worden, bijvoorbeeld een anecdote tijdens een cursus om het verhaal wat luchtiger te maken. Maar het is niet de bedoeling dat je dit letterlijk in de informatie verwerkt. Ook je ideeën over borstvoeding niet. Een fanatieke houding moeten we als VBN medewerkers vermijden. Dit staat ook allemaal in de gedragscode die we, voor we contactpersoon worden, moeten ondertekenen. Anders word je dus geen contactpersoon.
Wanneer jij fanatieker op het gebied van borstvoeding wilt zijn, meer je eigen mening wilt profileren, dan moet je dat niet als contactpersoon doen. Of geen contactpersoon worden.
